Welke soorten omvormers zijn er en welke kies jij?

Tijdens je zoektocht naar een goed zonnesysteem is het niet moeilijk om aan informatie te komen over zonnepanelen. Er wordt online voldoende gepubliceerd en als je hier een beetje tijd in steekt kun je snel alles te weten komen over zonnepanelen, de werking, de kwaliteit en de opbrengsten. Ga je op zoek naar de prijzen voor zonnepanelen, dan worden deze vaak per paneel aangeboden. Deze sterke nadruk op de panelen zelf is eigenlijk vreemd, want er hoort een hele installatie bij die net zo goed invloed heeft op je opbrengsten als de zonnepanelen zelf. De omvormer is daar een goed voorbeeld van en deze keuze zal het succes van je zonnesysteem direct beïnvloeden.

Wat is een omvormer?

De stroom die zonnepanelen opwekken is gelijkstroom. Stroom die wij gebruiken is wisselstroom. De gelijkstroom van de zonnepanelen moet dus worden omgezet naar wisselstroom voordat je er wat aan hebt en daar is de omvormer voor. Alle stroom die door je zonnepanelen wordt opgewekt gaat direct naar de omvormer en pas daarna kan het naar je elektriciteitskast. Daar wordt het terug geleverd aan het energienetwerk en verrekend met je verbruik. De omvormer vormt dus een belangrijke schakel in het systeem en kan de opbrengsten beïnvloeden als deze niet goed werkt.

Bespreek je opties met je specialist

Bij het uitkiezen van je zonnesysteem sta je dus ook even goed stil bij de omvormer die je aanschaft. De meeste installateurs bieden de systemen aan per zonnepaneel en geven in de specificaties aan welke omvormer erbij zit. Het kan dus even zoeken zijn naar de informatie die je nodig hebt, maar dit is zeker de moeite waard. Daarnaast is het ook een goed onderwerp om aan te kaarten tijdens je gesprekken met je specialist. De omvormer bepaalt bijvoorbeeld ook hoe je systeem geschakeld moet worden en ook dat heeft weer invloed op de opbrengsten. In de rest van dit artikel bespreken we de schakel opties die je hebt en de bijbehorende omvormers waaruit je kunt kiezen. Met die informatie in je achterhoofd ga je goed voorbereid de gesprekken met je installateur in.

De schakeling van zonnepanelen

Voordat we het over de omvormers gaan hebben is een klein beetje achtergrondinformatie over de schakeling noodzakelijk. Zonnepanelen kunnen serie geschakeld- of parallel geschakeld worden. Je kunt dit vergelijken met kerstlampjes in een kerstboom. Bij een serie geschakeld systeem worden alle zonnepanelen als een ketting aan elkaar verbonden. Alleen het begin en het einde wordt aangesloten op een omvormer. Net als bij kerstverlichting het geval is presteert dit systeem zo goed als de slechtste schakel. Draai één lampje uit en alle lampjes gaan uit.

Bij een parallelle schakeling wordt elk paneel individueel op een omvormer aangesloten. Elk paneel presteert dus maximaal voor de situatie waarin deze is opgesteld. Staat één ervan tijdelijk in de schaduw, dan beïnvloedt dit de opbrengsten van de andere zonnepanelen niet. Bij kerstverlichting zullen alle lampjes blijven branden, ook als er één defect is of wordt losgedraaid.

De verschillende soorten omvormers

Met die informatie in het achterhoofd kunnen we de verschillende soorten omvormers behandelen.

1. String omvormers

De string omvormer was een lange tijd de meest gangbare omvormer voor zonnepanelen. Zoals de naam al suggereert wordt deze gebruikt bij een serie geschakeld systeem. Het begin en het einde van de ketting worden aan de omvormer gekoppeld en deze zet de stroom vervolgens om. String omvormers hebben een levensduur van 10 jaar, dus zullen minimaal een keer vervangen moeten worden voordat je zonnepanelen aan vervanging toe zijn. Bij het uitkiezen van een string omvormer is het belangrijk dat je kiest voor de juiste capaciteit.

2. Micro-omvormers

Bij een parallelle schakeling wordt er veel gebruik gemaakt van micro-omvormers. Deze zitten vaak al in de zonnepanelen verwerkt en niet buiten het systeem. Daardoor worden de zonnepanelen gemakkelijker te installeren. De levensduur van micro-omvormers is vaak gelijk aan de levensduur van de zonnepanelen zelf. Een installatie met micro-omvormers is duurder in de aanschaf, maar ze hoeven tijdens de gehele levensduur van de installatie niet te worden vervangen.

3. Power optimisers

Een laatste optie die je hebt is om voor power optimisers te kiezen. Deze worden ook gebruikt bij een parallelle schakeling. Elk zonnepaneel wordt voorzien van een power optimiser waardoor deze afzonderlijk stroom gaat leveren. De optimiser moet dan nog wel worden aangesloten op een omvormer. Eigenlijk is een power optimiser dus geen omvormer, maar geeft het je een alternatieve optie voor een serie geschakeld systeem.

Welke optimiser is voor jou het beste?

De beste manier om te bepalen welke optimiser voor jou het beste is, is door te kijken naar de manier waarop jouw systeem is samengesteld en wordt opgesteld. Als alle panelen exact hetzelfde zijn en in exact dezelfde manier worden opgesteld, dan is een string omvormer prima. Dit is bijvoorbeeld zo als jouw dak altijd pal in de zon staat en er valt nooit schaduw op. Vanaf het moment dat je verschillende soorten zonnepanelen aanschaft of deze niet allemaal in dezelfde positie zijn opgesteld (schaduw, hellingshoek, windrichting, et cetera) dan kan het beter zijn om te kiezen voor een parallel geschakeld systeem met micro-omvormers of een systeem met power optimisers.